Crax rubra
Czubacz zmienny
Czubacz zmienny to duży ptak z rodziny czubaczy, który żyje w Ameryce Północnej i Południowej. Osiąga długość ciała około 90 cm i waży od 2,5 do 4,3 kg. Jest to jeden z największych przedstawicieli czubaczy. Czubacz zmienny jest wszystkożerny, ale preferuje owoce, nasiona, liście, pąki i kwiaty. Zjada też owady i inne bezkręgowce. Pochodzi z wilgotnych lasów nizinnych w Ameryce Północnej i Południowej. Jego zasięg występowania rozciąga się od wschodniego Meksyku przez Amerykę Centralną po zachodnią Kolumbię i zachodni Ekwador. Zamieszkuje też wyspę Cozumel u wybrzeży Meksyku. Czubacz zmienny ma charakterystyczny kędzierzawy czubek na głowie, który jest większy u samców niż u samic. Samiec jest czarny, z wyjątkiem żółtej narośli na dziobie, białego brzucha i podogonia. Samica jest w większości kasztanowobrązowa, z prążkowanymi skrzydłami i ogonem oraz czarno-biało delikatnie prążkowaną głową. U obu płci nogi są szare. Czubacz zmienny jest monogamiczny i tworzy trwałe pary. Gnieździ się na drzewie na niewielkiej wysokości. Gniazdo zbudowane jest z patyków i liści. Samica składa dwa białe jaja, które wysiaduje przez około 30 dni. Samiec pilnuje terytorium i karmi samicę w gnieździe. Pisklęta są zdolne do lotu po około 10 tygodniach. Czubacz zmienny jest gatunkiem narażonym na wyginięcie, według Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN). Jego populacja szacowana jest na około 50 tysięcy osobników i ma tendencję spadkową. Główne zagrożenia dla gatunku to polowania (dla mięsa, sportu lub handlu) oraz utrata i fragmentacja siedlisk wskutek wylesiania.